De eerste weken

Als je pas moeder bent geworden, kun je je soms erg onzeker voelen. Doe ik het wel goed? Krijgt mijn baby wel genoeg melk? Waarom huilt mijn baby?
In dit blog vertel ik je meer over het voeden van je baby in de eerste weken na de geboorte.

Hoe vaak drinkt een baby aan de borst?

Frequent voeden stimuleert de aanmaak van melk en vermindert stuwing. 10 – 12 keer per dag (24 uur) voeden is heel normaal voor een pasgeborene en de melkproductie zal spoedig op gang komen. Je kunt niet te vaak voeden. Als je minder vaak voedt, kan dat nadelig zijn voor de melkproductie.

Leg je baby aan bij de eerste tekenen van honger (smakken, zoeken, handen in de mond). Wacht vooral niet tot de baby huilt. Huilen is een laat hongersignaal en een huilende baby is lastiger aan te leggen.  Laat de baby onbeperkt aan de borst drinken wanneer hij actief zuigt.  Als de baby niet meer actief zuigt kun je hem loskoppelen en de tweede borst aanbieden. Sommige pasgeborenen slapen veel.  Maak de baby elke 3 uur wakker voor een voeding als hij niet uit zich zelf komt. ’s Nachts mag er wat langer tussen de voedingen zitten.

Krijgt de baby genoeg melk?

Groei:  Een pasgeborene mag in de eerste dagen  tot 5-7% van het geboortegewicht verliezen. Als de melkproductie op gang komt (gemiddeld dag 4-5) groeit een  borstgevoede baby gemiddeld 150-250 gram per week. In de kraamtijd wordt de baby regelmatig gewogen.  Neem contact op met de lactatiekundige en/of de verloskundige als de baby na twee weken niet terug is op zijn geboortegewicht.

Luiers: Door te kijken naar de hoeveelheid plas/poep luiers van de baby kun je zien of de baby genoeg krijgt. In de eerste dagen heeft de baby meestal een vieze luier (plas en poep) voor elke dag van het leven (1 op de eerste dag, 2 op dag twee …). Na dag 4 verandert de ontlasting en wordt geel van kleur en is zacht.  Sommige baby’s poepen bij elke voeding, andere slechts eenmaal per dag. De normale ontlasting van een borstgevoede baby is los (zacht tot vloeibaar). Als de productie op gang komt, verwacht je ongeveer 5-6 + natte luiers per 24 uur. Moderne luiers hebben een indicator om te zien of de luier nat is.

Melkproductie “op gang”

Meestal komt de melkproductie de 2e – 5e dag  op gang. De hoeveelheid melk neemt toe en de melk verandert van colostrum naar rijpe moedermelk.  Om stuwing zoveel mogelijk te beperken, kun je het beste frequent je baby aanleggen (8-10 keer per 24 uur) en liever geen voedingen overslaan. Het is belangrijk dat de baby goed aan de borst gaat. De baby ligt tijdens het voeden met zijn hoofdje en lijfje in een rechte lijn met de buik naar jou toe gedraaid. Er is ruimte om het hoofd naar achteren te bewegen en het mondje ligt net iets lager dan de tepel. Strijk nu met de tepel over het mondje van je kind. Op het moment dat de baby het mondje wijd opendoet, beweeg je de baby rustig en stevig naar je toe, waardoor hij met wijd open mond kan aanhappen. Wanneer de baby op deze manier aanhapt (hoofdje iets achterover), ligt het neusje van de baby na het aanhappen vanzelf vrij. Je baby heeft gedurende de hele voeding het mondje wijd open. Een gedeelte van de tepelhof ligt in het mondje, waarbij de baby aan de onderkant een groter deel aanhapt dan aan de bovenkant. De kin ligt tegen de borst aan en het neusje kan de borst raken. Laat de baby, zolang hij wil, drinken aan de eerste borst. De borst voelt dan leeg (leger) aan. Daarna kun je de tweede borst aanbieden. Om het ongemak van stuwing  te verminderen kun je tussen de voedingen een koud kompres in je beha dragen. Kou laat de zwelling afnemen en werkt pijnstillend. Zorg wel dat je borsten voor de volgende voeding weer voldoende zijn opgewarmd.  Als de baby vanwege de stuwing moeite heeft met aanhappen kun je met de hand de tepelhof weer zachter maken door zachte druk op de tepelhof te geven richting borstkas. Je kunt ook met de hand een paar druppels melk afkolven om de borst wat soepeler te maken.

Neem contact op met je  lactatiekundige en/of verloskundige als:

• de baby niet (onvoldoende) plast en poept
• de baby donkere urine heeft (moet lichtgeel of doorzichtig zijn)
• de baby op dag 5 nog meconium (zwarte/bruine eerste ontlasting) loost. Na de vierde dag moet de ontlasting geel worden (kleur van mosterd).
• je symptomen hebt van mastitis (pijnlijke borst met koorts en koude rillingen)

Week 2 tot week 6

Hoe vaak voeden?

Frequent voeden blijft belangrijk voor een goede melkproductie. De meeste baby’s drinken 8-12 keer per dag (24 uur). Je kunt niet te vaak voeden.

Leg je baby aan bij de eerste tekenen van honger (zoeken, happen, handen in de mond). Wacht niet tot de baby huilt. Laat de baby aan de borst drinken zolang als hij wil en zolang hij actief zuigt. Daarna kun je de tweede borst nog aanbieden. Sommige pasgeborenen zijn overdreven slaperig. Wek je baby voor een voeding na 3 uur (overdag) of 4 uur ( ’s nachts). Zodra je baby goed gaat groeien en weer over zijn geboortegewicht heen is, kunt je stoppen je baby wakker te maken voor de voeding en kun je je baby op verzoek voeden.

De volgende dingen zijn normaal:

• Frequent en / of lange voedingen.

• Geen ritme, aantal voedingen variëren van dag tot dag.

• Cluster voedingen (zeer frequent voeden) voor enkele uren, meestal ’s avonds.

• Sprongetje of regeldag(en), waarbij de baby vaker dan normaal wil drinken. De baby wil alleen maar aan de borst en bij mama zijn. Meestal duurt het een paar dagen.  Regeldagen komen vaak voor rond:  de eerste paar dagen thuis, 7-10 dagen, 2-3 weken 4-6 weken.

Krijgt de baby genoeg melk?

Gewichtstoename: De gemiddelde borstgevoede pasgeborene groeit 150-250 gram per week in de eerste paar maanden. Zoek hulp als de baby minder groeit dan je zou mogen verwachten.

Luiers: Verwacht ca. 6 natte luiers per 24 uur en elke dag ontlasting.  Sommige baby’s poepen bij iedere voeding. De normale ontlasting van een borstgevoede baby is geel en los (zacht tot vloeibaar). Na 4-6 weken gaan sommige baby’s duidelijk minder vaak poepen. Soms wel om de 7-10 dagen. Zolang de baby goed groeit is dit normaal.

Melkproductie, heb ik wel genoeg?

Sommige moeders maken zich zorgen over hun melkproductie. Als je niet kunt zien hoeveel de baby drinkt, kun je op andere dingen letten. Een tevreden baby die goed groeit en goed poept en plast krijgt voldoende melk binnen. Tussen de weegmomenten in is het voldoende om te letten op de poep en plasluiers.